Thursday, November 21, 2013

Pagkatukas sa Kamatuoran
                Ni: Felix B. Daray (napatik sa Bisaya, Oktobre 23, 2013)

                 Human sa pamahaw giandam ni Lenny ang iyang nga personal nga gamit. Samtang dito sa kwarto, muro ang iyang nawong. Gipilo niyag maayo ang duster  ug usa ka t-shirt. Iyang gisulod sa shoulder bag. Gidasok niyag maayo aron lang gyod masulod apil ang iyang balon nga gisulod sa gamay nga tupperware. Samtang siya nag-ilis daw lalom ang iyang paminsar. Kalit siyang mahisagmuyo, unya naghinuktok, ug unya kalit lang pod mopunit sa mga hipuson  sa  mga nagkalad nga mga butang sa kwarto. Nahalili ang iyang inahan nga nagkabantay sa sahi nga lihok sa iyang anak nianang buntaga.
                “Naunsa  god ka diha, Lenny, unsa may problema nimo, dalom ang imong gipaminsar “
                “Ay…, wala ra god Ma?”  pamalibad niya. Gaan ug kalmado ang iyang tubag.
                Nakadungog ang amahan sa pikas kwarta nga nag-ilis kay molakaw na sa bodega diin siya usa  drayber. “Ay kaminyoon na; naglibog ug kinsay iyang pilion.” pasiaw sa iyang amahan.
                “Ngano ba gyod nga moingon ka niana Bador, magpaabot ta sa iyang swerte. Aw, para naho, husto na man na siya sa edad, naay uyab nga maayog  trabaho;  unsa may dugayan.” sagbat sa iyang inahan.
                Wa tagda ni Lenny ang pasiaw sa iyang amahan. Mipadayon siyag atubang sa samin aron pagsusi kon haom ba ang iyang pantalon ug t-shirt; mituyok , mituyhad, mipahid sa lipstick sa iyang wait.
                Mipadayon siyag pamunit sa nagkatag nga inilisan.Gihipos. Unya nanilhig sa salog, hangtod hapsay na tan-awon ang kwarto.  Miginhawa siya ug halawon, apan wa pa muhobas ang muro sa iyang dagway. Lawom gihapon ang iyang paminsar. Mihunat na siyag kuha sa iyang bag kay molakaw na, apan nahibalikbalik ug sulod sa kwarta. Morag naa pay nalimtan. Sa ikatulo niyang punit sa bag, nanamilt na  gyod sa iyang amahan ug inahan.
                “Ma, Pa, unya  sa gabii basin og dili ko kauli kay mag-overtime mi  sa office og encoding sa  mga stocks sa tindahan. Kuyog lang ko sa akong kauban adto sa ilang boarding house,” pananghid ni Lenny.
                “Aw, ikaw god, inyo man nang trabaho,” tubag ni Perla.
                Sa dihang nakasakay sa si Lenny sa pedicab paingon sa highway, nagpadayon ug kukabildo ang magtiayon bahin sa kamagulangan nilang anak nga wa naminyo.Tulo na sa iyang mga manghod  ang naminyo og lima na ang ilang mga apo. Mag baynte otso na si Lenny. Magwalo na siya ka tuig nga nagtrabaho sa New City Commercial Center sa Davao.
                “Kinsa man god nang uyab niya nga maghatod kanunay ni Lenny gikan sa trabaho,” pangutana ni Bador.
                “Si Pepe  man ang akong nahibal-an nga pangalan ana niya. Self employed  kuno na siya” tubag sa iyang asawa.
                “Unsa may iyang trabaho, unsa man nang self employed?”
                “ Kana bang kinaugalingon nga trabaho. Ingon ni Lenny, electrician siya sa mga sakyanan. Siya ang motaod sa linya sa kuryente. Unya pakyawan ang sistema . Dagko kunog kita siya, “pasabot sa iyang asawa.
                “Sa akong tan-aw buotan man, morag kaidad ra ni Lenny.
                “Halaaaa…, pareha diay tag hunahuna, nakagusto ka diay ni Pepe Bador,” sukna ni Perla.
                “Aw, paminyoon  na lang nato sila. Luoy pod baya nga gilakaran sa niya tulo.”
                “Ato ra ni Bador, naa koy nahibal-an nga estorya sa kahi niyang uyab anang Pepe. Naa kuno na siyay sakit,” hunghong ni Perla.
                “Unsay sakit nga kanunay man na magbisita dinhi, himsog man, guwapo pa, ug dili katahaan ang iyang dagway. Mga lima na ka tuig na sila nga manag-uyab. Intriga ra kana, kay kanhi uyab man  diay ni Pepe ang nagestorya anaa,” pangatarongan ni Bador.
                Naundang ang ilang kulokabildo dihang midali nag kanaog si Bador, kay nanawag na ang kauban niya sa trabaho kay  manglakaw na sila. Si Perla wa nahimutang sa hunahuna  Bador. Gipuga niya ang iyang utok. “Ah, intriga ra diay na.” Wala na paminawa ni Bador. Siya na lang usa diha  itaas sa balay. Misulod siya sa kwarto ni Lenny. Iyang gisud-ong ang mga retrato ni Lenny ug Pepe nga nagtapon-ong  ibabaw sa lamesa. Daghang mga letrato nga tupad kanunay sila. Nakaingon god si Perla sa iyang kaugalingon, labing ma diay ni sila kaayo. SA iyang hunahuna, nakaseguro siya nga  sila gyod ang magkadayon.”
                Alas singko na sa hapon .Off na si Lenny. Pinaagi sa text iyang nabasa nga naa na si Pepe naghulat sa gawas. Migawas siya dala sa nagburot  nga bag.
                “Good pm Len,” pangatahuran ni Pepe.
                Way tubag si Lenny. Medyo muro gihapon ang iyang dagway. Igo ra silang nagtinutokay. Miangkas dayon si Lenny sa motor og dayon padagan paingon sa naandan nilang pahuwayan matag hapon didto sa Rendezvous Café atbang  sa Peoples Park. Daghan ang nakagusto didto kay samtang nagpabugnaw , makita ang daghang nga bata nga nagdula sa park, may nagdate, may nagduka sa iyang gilingkuran, may  mga disabled nga naka wheeled chair, ug daghang pang talan-awon.
                Samtang sila nag-imon sa bugnaw nga beer, nagtinutukay usa sila sa wa pa moyarok si Pepe. Morag nawa  ang muro ni Lenny sa dihang nakayarok na sa beer. “Kuyog  na lang ko nimo sa boarding house,  Pe unya sa hapon,” hangyo ni Lenny.
                “Ok ra god, manihapon na lang tang daan, diha sa eat all you can,” tudlo niya sa duol nga kan-anan.  Nawala na ang muro ni Lenny.
                Plano na ni Lenny nga nianang  gabhiona adto na gyod siya matulog sa boarding house, ni Pepe. Matuman na gyod ang dugay nang giplano. May buot siyang sutaon. Dugay na silang nagkauyab. Unsa kamatinud-anon ang gugma niya. Dugay na silang nag-uyab. Apan wa pa gyod  nila makab-ot ang langit. Gusto na gyod siya nga magminyo na.  Natingala lang siya nga kon mohisgot si Lenny og kaminyoon, moingon lang si Pepe, “Unsay dalian, wa pa bitaw ta molapas sa kalendaryo.”
                Mga alas siete na kadto sa ilang paghiabot sa boarding house.  Bisan naingnan na niya ang iyang mama, giteksan lang gihapon niya nga di siya mauli ron.
                Miduol siya Pepe tapad niya; miagbay sa iyang abaga ug dayon dip-ig sa iyang aping. Nag-abot ang ilang duha ka ngabil. Misunod ang mainitong paghalokay.
                Medyo linaw na  palibot, mga alas nuybe na kadto sa gabii, nagpadayon sila og dula sa games sa iyang laptop sulod sa kwarto sa iyang boarding house.  Naduka-duka si Pepe  samtang sila nagtapad og lingkod sa sopa. Si Lenny midutdot  ug nabati niya ang kainit sa iyang lawas. Tungod sa kakapoy ni Pepe, takulahaw siyang naumod sa sopa; mihigda  nga nagtakilid.
                Gipalong ang suga ni Lenny, apan dunay  halap nga kahayag nga nanuhotsuhot sa bentana nga salamin sa ilang kwarto. Pipila ka minutos, mihagok dayon si Pepe. Nag-ilis dayon si Lenny sa iyang nipis nga daster. Iyang paganahan og maayo si Pepe kon makamata na. Mitapad siya og higda. Iyang gihimong unlan ang bukton ni Pepe. Gibati ni Lenny ang kaulaw ug kataha kay dapat si Pepe unta ang mounag parayeg.
                Mihayang si Pepe ug iyang gikabig ang nawong ni Lenny hangtod nga miakbo na sa iyang dughan.
                “Pasayloa ko, Lenny. Dili ko makahimo. Salamat sa imong pagmahal nako, tipik na ka sa akong kinabuhi,” hunghong ni Pepe.
                Migakos og maayo si Lenny, iyang giduot ang iyang aping sa dughan ni Pepe. Mihilak si Lenny nga nag-akbo sa dughan ni Pepe.
                 “Nasayran ko na ang kamatuoran, Pepe,” pasabot niya sa hagawhaw nga tingog. “Ingon ka diay niini, inut…….” Wala  ra mahuman paglitok ni Lenny kay gisap-ongan ang iyang baba sa walang kamot ni Pepe. Mipadayon pagbakho si Lenny samtang inanay niyang giukang ang iyang tuong kamot nga nagtapion sa ubos nga bahin sa pus-on ni Pepe.
                Mitimbakuwas ug bangon si Lenny. Gihunlos niya ang daster. Nagsuot siya sa iyang pantalon ug naghukdong sa katre nga nagpaabot sa kabuntagon. Nakapanghupaw si Lenny. Nakahunahuna siya nga ugma naa pay daghang kabuntagon nga nagpaabot sa laing  gugma.





No comments:

Post a Comment